अनंत भुवन

आज बर्‍याच दिवसांनी ऑर्कुटचा समाचार घेतला तेव्हा स्क्रॅपबुकमध्ये सौरभचं "अनंत भुवन" कम्युनिटीत प्रवेश करण्याचं आमंत्रण दिसलं. "अनंत भुवन" नावाची कम्युनिटी सौरभमुळे ऑर्कुटवर अस्तित्वात आली हे पाहून अत्यंत आनंद झाला.

अनंत भुवन
टिकेकर रोड
धनतोली
नागपुर ४४००१२

हा चार ओळींचा पत्ता. इथेच मी लहानाचा मोठा झालो. या पत्त्यात माझ्याच नव्हे, तर अनंत भुवनातल्या सर्वांच्याच अनेक आठवणी दडल्या आहेत. सौरभचं आमंत्रण स्वीकारलं तेव्हा त्या सर्व आठवणी उचंबळून आल्यात. उत्स्फूर्तपणे त्या कवितेच्या रूपात प्रकटल्यात. ती कविता -




आठवांत जिच्या खोळंबले मन
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

कितीदा वास्तूने ऐकली अंगाई
आणि लग्नांतील चौघडा सनई
पाहिल्या मुंजी, पाहिली उष्टावणं
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

मित्रमंडळी अन् आप्त इष्ट सारे
वाड्यात कितींदा पाहुणचार झाले
झाली जिथे कितीतरी केळवणं
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

दिन मास आणिक वर्षेही सरली
किती झाले दसरे आणि दीपावली
आणिक कोजागिरीची झाली जागरणं
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

कोसळले कधी दुःख कुणाकडे
वाड्याचीच सार्‍या झोप तेव्हा उडे
थोर लहानांचे करिती सांत्वन
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

कुणी कधी जर सापडले संकटात
मदतीचे त्वरित पुढे येती हात
कुठल्याकुठे संकट जाई ते पळून
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

चर्चासत्रे क्रिकेट, राजकारणाची
विषयांना बंदी न कधी कशाची
सहभागी होती थोर अन् लहान
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

कुणी प्रवासास चालला बाहेर
वडीलधार्‍यांना करी नमस्कार
देण्या निरोप भरे जेथे अंगण
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

ही वास्तू साक्षात् आमुची जननी
मायेचा हात फिरवला अंगावरुनी
दिधला जिने आम्हाला स्वाभिमान
त्या वास्तूचे नाव अनंत भुवन

उषःकाल

मी शाळेत (हडस हायस्कूल, नागपुर) शिकत असताना शाळेच्या एका स्मरणिकेत प्रकाशनासाठी दिलेली कविता आज अचानक आठवली. ती इथे देत आहे.

प्रभातसमयी दिसले मजला निळे गगनमंडल,
त्यामध्ये दिसती काही ते शुभ्र पांढरे मेघ.

कसे केशरी जाहले हे पूर्वेकडिल नभ?
इंद्राने नेसले काय हे भरजरी पीतांबर?

सोनेरी दागिने घातले काय कुबेराने?
गगनमंडली प्रवास केला का या तेजाने?

उदयगिरीवर तेजस्वी हा भव्य सूर्य आला;
तळ्यामध्ये कमळ उमलले उषःकाल झाला!


(१९९१-१९९२)